Daarbij helpt LVE zelfs in Nieuw-Zeeland
Een nieuwe ‘wet van de gewone taal’ moet ervoor zorgen dat onduidelijke ambtelijke teksten verdwijnen uit overheidsdocumenten in Nieuw-Zeeland. Dit lazen we eerder deze week in het Nederlandse nieuws en in onder andere The Guardian. Dat is volgens parlementslid Rachel Boyack, die de wet voorstelde, het 'volste recht van Nieuw-Zeelanders'. "Zij moeten kunnen begrijpen wat de regering van hen verwacht", zegt Boyack.
Tijdens het parlementsdebat droeg ze het volgende gedicht van William Wordsworth voor:
“‘I wandered lonely as a cloud,
That floats on high o’er vales and hills,
When all at once I saw a crowd,
A host, of golden daffodils’,”
“Prachtig,” ging ze verder. “Eigenlijk staat er:
I was feeling sad. I went for a walk.
I saw a lot of beautiful daffodils,
and they cheered me right up.”
Het parlementslid legt met dit voorbeeld uit dat dergelijke zingende, beeldende taal thuishoort in de poëzie en literatuur. Maar niet in overheidscommunicatie. Zoals immigratiedocumenten, scheidingspapieren of informatie over uitkeringen. Dergelijke informatie gaat over belangrijke momenten in iemands leven. Zulke informatie moet voor iedereen in 1 keer duidelijk zijn. Zonder ruimte voor vragen of verschillende interpretaties.
Ze noemt als voorbeeld poëzie en literatuur, maar waar het eigenlijk om gaat is jargon, passieve taal, lange, onduidelijke zinnen. Dát is wat niet thuishoort in overheidscommunicatie. Om de boodschap heen draaien. Niet duidelijk zeggen wie, wat wanneer doet of moet doen. Dat is waar het mis gaat. Waardoor mensen bijvoorbeeld een recht op een uitkering of vergoeding missen. Of verkeerde formulieren invullen. Dat kost tijd en geld. En vaak ook verdriet en frustraties.
Ook The Wall Street Journal kopte met dit nieuws eerder deze week: ‘A Nation Tries to Banish Jargon. If Only it Were That Simple.’ Dit laatste deel van de kop verwijst ernaar dat lang niet iedereen zich nog in het wetsvoorstel kan vinden. Zo zei een parlementslid dat tegen de wet is:
“Let me speak with extremely plain language.
This bill is the stupidest bill to come before parliament in this term.”
De tegenstanders stellen dat de nieuwe wet juist voor meer bureaucratie en werk zorgt, omdat ambtenaren toezicht moeten houden op het taalgebruik van collega's.
Wij zijn natuurlijk vóór de nieuwe wet. En we geloven zelfs dat wij vanuit Nederland hieraan een ietsjespietsje hebben mogen bijdragen. Want voor het derde jaar op rij nam ik, namens Loo van Eck, plaats in de jury van de jaarlijkse Plain Language Awards in Nieuw-Zeeland, georganiseerd door plain language consultancy Write in Nieuw-Zeeland.
Want net als onze collega’s van Write geloven wij dat alle mensen:
- gemakkelijk de informatie moeten kunnen vinden die zij nodig hebben;
- direct moeten kunnen begrijpen wat er staat;
- en deze informatie vervolgens moeten kunnen gebruiken.
Heldere taal helpt daarbij. En daar helpen wij dan weer bij. 😊
Op 27 oktober worden de Plain Language Awards uitgereikt in Nieuw-Zeeland. Ik jureerde voor de categorie ‘Best Website – Public Sector’ namens LVE.
Vorige artikel
